Rechtbank Den Haag, 23-09-2024, ECLI:NL:RBDHA:2024:15038, 09/131911-24

Inleiding

Op 17 februari 2024 hebben ongeregeldheden plaatsgevonden bij het Opera Zalencentrum aan de Fruitweg in Den Haag (hierna ook: het zalencentrum). In het zalencentrum vond op deze datum een bijeenkomst plaats die werd georganiseerd door de Federatie Eritrese Gemeenschappen in Nederland. Deze federatie vertegenwoordigt met name Eritreeërs die vóór het eind van de Onafhankelijkheidsoorlog (1961-1991) naar Nederland vluchtten en vaak aanhanger zijn van het huidige regime in Eritrea. In het zalencentrum, waar ook twee andere bijeenkomsten plaatsvonden, waren in totaal ongeveer 1.500 mensen aanwezig.

Hoewel de locatie van de Eritrese bijeenkomst geheim was gehouden, hebben tegenstanders van het Eritrese regime, die ook tegen de bijeenkomst waren, achterhaald waar deze plaatsvond. Terwijl deelnemers aan de bijeenkomst rond 16.00 uur bij het zalencentrum arriveerden, werd daar ook een aantal tegenstanders van het Eritrese regime gesignaleerd. In korte tijd zwol dat aantal aan.

Vanaf 16.45 uur werden politieagenten, die ter bescherming van het zalencentrum aanwezig waren, met stenen bekogeld. Politie en Mobiele Eenheid (hierna: ME) zagen zich uiteindelijk geconfronteerd met 300 tegenstanders die het zalencentrum probeerden binnen te komen. Er ontwikkelden zich daarbij ernstige gewelddadigheden. Omstreeks 18.30 uur werd de ME uit Rotterdam verzocht om met spoed bijstand te verlenen aan de ME uit Den Haag. Ternauwernood kon worden voorkomen dat de tegenstanders het zalencentrum binnenkwamen. Omstreeks 19.20 uur leek de situatie toch onhoudbaar te worden en stonden de tegenstanders op het punt om het zalencentrum binnen te dringen.

Uiteindelijk wisten politie en ME de tegendemonstranten te verdrijven. Na 21.30 uur keerde op de Fruitweg de rust terug. Rond 22.30 uur konden de aanwezigen in het zalencentrum, onder politiebegeleiding, in bussen vertrekken. Bij het zalencentrum en in de omgeving van de Fruitweg bleef een spoor van vernielingen achter.

De verdachte wordt – kort gezegd – ervan verdacht dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan het in vereniging plegen van openlijk geweld tegen personen en goederen op 17 februari 2024 bij het Opera Zalencentrum.

De officier van justitie heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van hetgeen ten laste is gelegd.

De raadsvrouw heeft bepleit dat het tenlastegelegde slechts gedeeltelijk bewezen kan worden verklaard. De verdachte kan alleen verantwoordelijk worden gehouden voor het gooien van stenen richting ME-bussen. Al het overige geweld dat is opgenomen in de tenlastelegging kan volgens de raadsvrouw niet aan de verdachte worden toegerekend. Indien en voor zover relevant, zal hieronder nader op het betoog van de raadsvrouw worden ingegaan.

Voorafgaand aan de ongeregeldheden

Op 17 februari 2024 omstreeks 22.45 uur werden twee getuigen gehoord die zich in het zalencentrum bevonden. Zij hebben verklaard dat de bus waarin zij naar het Opera zakencentrum werden vervoerd, werd gevolgd door onder meer een zwarte Ford Fiësta met kenteken [kenteken] , waarin vijf personen zaten.² Deze auto is van de verdachte. Hij is later die avond ook in die auto aangehouden.³

Ongeregeldheden 17 februari 2024

Voorafgaand aan de bijeenkomst in het zalencentrum aan de Fruitweg in Den Haag, is door tegenstanders van het regime in Eritrea op TikTok een video (livestream) geplaatst. Daarin is opgeroepen te demonstreren tegen de bijeenkomst om deze te laten stoppen. De locatie van de bijeenkomst was op dat moment niet bekend.⁴ Op de dag van de bijeenkomst zijn tegenstanders van het regime bekend geraakt met de locatie en is deze gedeeld via sociale media.

Op 17 februari 2024 verzamelde zich in de omgeving van het zalencentrum een groot aantal personen van Eritrese afkomst. Een aantal van hen was bij aankomst gewapend met stokken en andere slagwapens.⁵ Politieagenten die ter plaatse waren, verzochten rond 16.45 uur om versterking door de ME, omdat politieagenten met stenen werden bekogeld. Het aantal aanwezige tegenstanders groeide intussen.⁶

Toen de eerste leden van de ME arriveerden werden meerdere slagwapens, waaronder honkbalknuppels en metalen staven, onder diverse auto’s aangetroffen.⁷ Toen rond 17.15 uur twee politiebikers een aanhouding wilden verrichten, sloeg de sfeer om. Zij werden belaagd door de tegenstanders en moesten door de ME worden ontzet. Dit was het moment dat de groepen rondom het zalencentrum niet meer aanspreekbaar waren en dat de sfeer grimmig en gespannen werd. Omstreeks 17.45 uur waren er ruim 300 mensen aanwezig die meerdere malen het zalencentrum probeerden binnen te komen. Daarbij werd geweld tegen politieagenten gebruikt. Dit geweld bestond uit het gooien van stenen en brandbaar materiaal. Een aantal tegenstanders droeg dikke stokken en had messen bij zich. Ook werd tijdens de ongeregeldheden met vuurwerk gegooid. ⁸

Politieagenten hebben meerdere malen voor het zalencentrum een linie gevormd, waarbij tegenstanders telkens naar de linie liepen en stenen naar de politie gooiden.⁹ De ME kreeg onder andere de opdracht om dynamisch op te treden: met het voertuig een groep benaderen, uitstappen, vegen en weer instappen. Dit is meerdere keren gedaan op meerdere locaties rondom het zalencentrum. Tijdens dit optreden werd de ME belaagd.¹⁰ Dynamisch optreden had als doel om de tegenstanders uit elkaar te drijven.¹¹ Vervolgens is geprobeerd met het gehele peloton van de politie de grote groep tegenstanders weg te drijven in de richting van de Parallelweg. Om dit voor elkaar te krijgen heeft om 18.17 uur verbalisant [verbalisant 1] de eenheden die gepositioneerd stonden op Fruitweg het commando gegeven voorwaarts te gaan om in één grote linie te bewegen richting de Parallelweg. Het geweld dat werd gebruikt door de grote groep tegen de ME was groot en de druk op de gevormde linie was op een gegeven moment niet meer houdbaar. Hierop werd door een groep hondengeleiders een charge door de linie gedaan, teneinde de druk op de linie van de ME te doen afnemen. De tegenstanders bleven met stenen en fietsen gooien; ijzeren palen werden uit de grond getrokken.¹² De tegenstanders maakten met slagvoorwerpen slaande bewegingen naar de politie. Politieagenten gebruikten pepperspray om hen op afstand te houden.¹³ Tegenstanders hebben ook brandend materiaal onder een politievoertuig gegooid.¹⁴

Om 18.51 uur stond op de rotonde op de Fruitweg een politievoertuig in brand en om 19.06 uur stond een dienstvoertuig naast het zalencentrum in brand. Om 19.13 uur sloeg deze brand over op het zalencentrum,¹⁵ waarna de voorzijde van het zalencentrum in brand stond.¹⁶ De ramen van dat pand barstten.¹⁷ Toen twee brandweervoertuigen bij het zalencentrum arriveerden om de brand te blussen, werden de brandweerlieden direct belaagd met stenen. Zij konden hierdoor hun werkzaamheden niet verrichten.¹⁸ Verbalisant [verbalisant 2] bevond zich tijdens de ongeregeldheden in het zalencentrum en hoorde via de portofoons dat er versterking werd gevraagd van de ME uit Rotterdam. Hij zag dat er een schittering van vlammen was en hoorde via portofoons dat de bus die stond geparkeerd langs de gevel van het zalencentrum in brand stond. De bus stond zo dicht op de gevel geparkeerd dat vlammen en rook naar binnen sloegen bij het zalencentrum in een zaal waar mensen waren. Hier brak paniek uit, mensen vielen flauw en er werd gegild.¹⁹ Dit was rond 20.21 uur.²⁰

Rond 19.00 uur waren de ongeregeldheden dus nog in volle gang. Een grote groep van ongeveer 200 personen, voorzien van slagwapens en stenen, keerde rond 19.05 uur terug naar de Fruitweg, waarbij het duidelijk was dat zij het zalencentrum wilden bestormen en binnendringen.²¹ De ME heeft een cordon gevormd, met als doel het beschermen van het zalencentrum en de aanwezige burgers en politiemensen. De groep kwam steeds dichterbij en stak (dienst)voertuigen in brand. Vanwege het geweld kon de brandweer de voertuigen niet blussen. Rond 19.20 uur werd de druk op het cordon onhoudbaar en werd traangas ingezet. Toen de tegenstanders doorhadden dat het traangas op was, kwamen zij feller en gewelddadiger terug met de intentie om het zalencentrum binnen te dringen. De ME moest tot ongeveer 19.27 uur standhouden, waarbij de druk op en het extreem geweld tegen de politie en hulpverleners onverminderd doorgingen. Toen vanuit de eenheid Rotterdam nog een sectie aansloot in het cordon kon de groep worden weggedreven en konden verschillende branden (dicht bij gebouwen) worden geblust.²²

Rond 19.57 uur werd door tegenstanders een touringcar in de brand gestoken op de Dynamostraat, nabij de ingang van de HTM-remise. Hierdoor raakten diverse auto's rondom deze touringcar eveneens in brand en liep het gebouw, waarnaast deze touringcar geparkeerd stond, groot gevaar om in brand te vliegen.²³ Tijdens het blussen van de touringcar werd de brandweer bekogeld met stenen.²⁴ Rond 20.31 uur is de brand bij de touringcar onder controle gekregen en rond 20.33 uur bewogen de groepen zich richting het Zuiderpark. Om 21.34 uur was het weer rustig op de Fruitweg en de Troelstrakade.²⁵

Als gevolg van de hitte van voertuigbranden is op diverse plekken het wegdek beschadigd. Ook zijn er trottoirtegels losgetrokken om ermee te gooien.²⁶ De schade aan politievoertuigen bestond uit lakschade, kapotte ramen, lekke banden en gaten in de flanken.²⁷ Enkele voertuigen waren helemaal uitgebrand.²⁸ Bij het tankstation AVIA, gelegen aan de Fruitweg, zijn vernielingen aangericht.²⁹ Geparkeerde personenauto’s zijn beschadigd geraakt³⁰ of geheel uitgebrand.³¹ Ook zijn auto’s van toevallige voorbijgangers bekogeld en beschadigd.³²

Naast de eerder genoemde hulpverleners zijn een fotograaf³³ en een verslaggever belaagd.³⁴ Als gevolg van de ongeregeldheden en de veelheid aan stenen en voorwerpen die zijn gegooid, zijn tientallen politieagenten³⁵ en een verslaggever³⁶ gewond geraakt. De verwondingen bestonden uit blauwe plekken³⁷, (schaaf)wonden, zwellingen³⁸, verrekkingen³⁹ en kneuzingen.⁴⁰ Eén politieagent heeft een zenuwbeschadiging in de linkerhand opgelopen.⁴¹ Een andere politieagent heeft een steen in het gezicht gekregen,

waardoor de linker voortand is afgebroken en door de bovenlip is geschoten.⁴²

Het handelen van de verdachte

Verbalisant Veldhuizen heeft camerabeelden van 17 februari 2024 binnen een straal van één kilometer vanaf het zalencentrum bekeken en geanalyseerd. Zij beschrijft de volgende handelingen van een man die zij herkent als de verdachte.

Op de beelden van de Spoorslag 5 rent de verdachte om 17.45 uur na een charge van de ME vanaf de Fruitweg de Spoorslag op. De verdachte houdt een voorwerp in zijn rechterhand en loopt deels gebukt langs een geparkeerde autobus. De verdachte kijkt vervolgens in de richting van de Fruitweg waar op dat moment ME-agenten in een linie staan opgesteld. De verdachte loopt heen en weer op de Spoorslag en heeft een voorwerp in zijn linkerhand. Hij bukt en raapt een voorwerp van de grond. Hij staat met een stok in zijn rechterhand en een kleiner voorwerp in zijn linkerhand. Om 17.46 uur loopt de verdachte in de richting van de Fruitweg met de stok nog in zijn rechterhand. De ME is op dat moment teruggetrokken in de richting van het zalencentrum.

De verbalisant heeft op de beelden van de Coffeeshop Hollywood (Groenteweg 134) waargenomen dat de verdachte om 17.48 uur het kruispunt Fruitweg met de Groenteweg op komt lopen. Te zien is dat hij in beide handen een voorwerp vasthoudt. De verdachte loopt van het midden van het kruispunt in de richting van de Groenteweg. Hij bevindt zich in een groep die tegenover de ME staat. Hij heeft een voorwerp in zijn rechterhand. Vervolgens loopt de verdachte over het trottoir ter hoogte van de coffeeshop in beeld en loopt hij in de richting van de Parallelweg. Hij heeft op dat moment voorwerpen in zijn linker- en rechterhand. Even later staat de verdachte weer tegenover de ME. De ME staat ter hoogte van de coffeeshop en de verdachte bevindt zich op de trambaan ongeveer 20 meter van de ME verwijderd. De verdachte maakt met zijn rechterarm een gooiende beweging in de richting van de ME. Om 17.51 uur steekt de verdachte de straat over richting de tramhalte en loopt vervolgens tijdens de charge van de ME in de richting van de Wouwermanstraat. De verdachte bevindt zich op dat moment in een grote groep mensen.

Op een TikTok-video van een anonieme getuige heeft de verbalisant waargenomen dat de verdachte op de trambaan ter hoogte van de coffeeshop loopt. Hij heeft in zijn rechterhand een steen. Gezien de locatie waar de verdachte zich bevindt en de locatie waar de ME staat opgesteld, vallen deze beelden samen met de hierboven beschreven beelden van de coffeeshop.

Ten slotte heeft de verbalisant op de beelden van de Gemeente Den Haag, camera 552 (Fruitweg 15-17), waargenomen dat de verdachte om 18.21 uur op het trottoir staat en dat hij een voorwerp in zijn rechterhond houdt. Anderhalve minuut later maakt de verdachte met zijn rechterarm een gooiende beweging in de richting van het zalencentrum, waar op dat moment ME-voertuigen staan opgesteld. Vier minuten later is de verdachte te zien met een op een steen gelijkend voorwerp in zijn rechterhand. Even later bukt hij en raapt hij iets op van de grond bij de rotonde op de Fruitweg. Om 18.32 uur staat hij op de rijbaan bij de rotonde en houdt hij een voorwerp in zijn rechterhand. Hij maakt met zijn rechterarm een gooiende beweging in de richting van de opgestelde ME-bussen. Vervolgens bukt de verdachte weer en raapt hij een voorwerp van de grond. Hij maakt weer met zijn rechterarm een gooiende beweging in de richting van de opgestelde ME-bussen. Om 18.48 uur komt de verdachte weer in beeld op het trottoir en is te zien dat hij een stok in zijn rechterhand heeft.⁴³

De verdachte heeft zich op de hiervoor beschreven beelden telkens bevonden in groepen van waaruit met stenen naar de politie werd gegooid. ⁴⁴

Op de terechtzitting van 12 augustus 2024 heeft de verdachte verklaard dat hij bij de ongeregeldheden op 17 februari 2024 aanwezig was en dat hij de man is die het hierboven beschreven gedrag heeft verricht.⁴⁵

De verdachte is op 17 februari 2024 om 22.51 uur aangehouden in Den Hoorn, nadat verbalisanten een melding van de Automatic NumberPlate Recognition (ANRP) kregen dat de auto van de verdachte was gesignaleerd.⁴⁶ De medeverdachte Negasi Habtom Abraha is ook op 17 februari 2024 aangehouden. Ten tijde van zijn aanhouding was de medeverdachte in het bezit van een mobiele telefoon die in beslag werd genomen. In de mobiele telefoon werd onder andere een WhatsApp-groep aangetroffen, die was genaamd ‘Brigade Nhamedu Maastricht’. Bij deze WhatsApp groep waren twintig personen aangesloten. Het bleek dat in deze WhatsApp-groep werd gecommuniceerd over de voorbereidingen van het verstoren van het feest aan de Fruitweg in Den Haag op 17 februari 2024. De telefoonnummers van de personen die lid zijn van de WhatsApp-groep werden vergeleken met verkeersgegevens van masten die zich in de directe omgeving bevonden van de Fruitweg in Den Haag op 17 februari 2024 in de periode vanaf 16.00 uur tot en met 22.00 uur. Hieruit bleek dat het telefoonnummer [telefoonnummer] gebruik had gemaakt van masten in de genoemde omgeving en periode. Bij navraag bij het Centraal Informatiepunt Telecommunicatie bleek dit telefoonnummer te horen bij een abonnement ten name van de verdachte.⁴⁷ Het nummer [telefoonnummer] komt voor in de mastverkeersgegevens en maakte gebruik van verschillende masten in de directe omgeving van de Fruitweg in Den Haag op 17 februari 2024 tussen 17.41 uur en 20.03 uur.⁴⁸

De rechtbank dient te beoordelen of de verdachte medepleger is van openlijk gepleegd geweld en, zo ja, voor welk gepleegd geweld hij strafrechtelijk aansprakelijk is.

Het beoordelingskader voor openlijke geweldpleging

Voor het in vereniging plegen van openlijk geweld moet sprake zijn van nauwe en bewuste samenwerking ten aanzien van het openlijk plegen van geweld tegen personen of goederen. Dat vergt dat de bewezenverklaarde - intellectuele en/of materiële - bijdrage aan het delict van de verdachte van voldoende gewicht is. Daarbij kan van belang zijn dat openlijke geweldpleging in vereniging zich, gelet op de aard van het delict, in verschillende vormen kan voordoen. Er kan sprake zijn van evident nauw en bewust samenwerken, maar deze strafbaarstelling is ook toepasselijk op openlijk gepleegd geweld dat bestaat uit een meer diffuus samenstel van uiteenlopende tegen personen of goederen gerichte geweldshandelingen en dat plaatsvindt binnen een ongestructureerd, mogelijk spontaan, samenwerkingsverband met een eigen, soms moeilijk doorzichtige dynamiek. De vereiste nauwe en bewuste samenwerking kan dus bij artikel 141 Sr verschillende verschijningsvormen hebben.⁴⁹

Uit de wetsgeschiedenis van artikel 141 Sr volgt dat van het in vereniging plegen van geweld sprake is indien de verdachte een voldoende significante of wezenlijke bijdrage levert aan het geweld, waarbij deze bijdrage zelf niet gewelddadig hoeft te zijn.⁵⁰ De enkele omstandigheid dat iemand aanwezig is in een groep die openlijk geweld pleegt is niet zonder meer voldoende om hem te kunnen aanmerken als iemand die in vereniging geweld pleegt. Welbewust een bijna zekere confrontatie aangaan en meegaan in de aanvalsgolf met anderen kan daarentegen wel van voldoende gewicht zijn.⁵¹ Gedragingen die bijdragen aan de sfeer van ontremming kunnen een significante of wezenlijke bijdrage zijn.⁵²

Voortdurend openlijk geweld in vereniging

De rechtbank stelt op basis van bovenstaande bewijsmiddelen vast dat tegenstanders van het regime in Eritrea op 17 februari 2024 naar het zalencentrum zijn gegaan om te demonstreren tegen de bijeenkomst die daar op dat moment plaatsvond. Buiten het zalencentrum ontstonden op een gegeven moment ongeregeldheden. Daarbij hebben de geweldshandelingen, zoals die ten laste zijn gelegd achter de zes gedachtestreepjes, zich allemaal voorgedaan.

Rond 16.45 uur werd voor het eerst buiten het zalencentrum met stenen naar de politie gegooid. Het geweld escaleerde nadat twee politiebikers een aanhouding wilden verrichtten. De toestroom aan mensen groeide naar ongeveer 300 personen. Er ontstond een continu proces van geweld dat gericht was tegen de politie en politievoertuigen, waarbij de demonstranten in het zalencentrum wilden komen. Nadat de politie diverse maatregelen had genomen om het zalencentrum te beschermen, zoals het uiteen drijven en verjagen van de groep, is het geweld (deels) verplaatst van de Fruitweg in de richting van de Parallelweg en uitgewaaierd op en in de nabije omgeving van deze twee wegen. Op een gegeven moment is een groep van 200 personen teruggekeerd naar de Fruitweg. Rond 18.51 uur stond een politievoertuig op de (rotonde op de) Fruitweg in brand. Rond 19.06 uur stond een politievoertuig bij het zalencentrum in brand, waarbij vlammen het zalencentrum ingingen. Ter plaatse gekomen brandweerlieden werden vervolgens met stenen belaagd. Rond 19.57 uur is brand gesticht bij een touringcar. Tijdens het blussen hiervan werden medewerkers van de brandweer bekogeld met stenen. De vlammen reikten rond 20.21 uur tot de voorgevel van het zalencentrum. Na grofweg 20.30 uur zijn de geweldshandelingen gestopt. Uiteindelijk is het rond en na 21.34 uur rustig op de Fruitweg en de Troelstrakade.

Het geweld voltrok zich dus op plekken op een geringe afstand van elkaar, in een tijdsbestek van bijna vier uur, waarbij tegenstanders van de bijeenkomst in het zalencentrum zich doorlopend met geweld tegen de politie keerden. Er deed zich een groepsdynamiek voor waarbij een groot aantal individuele personen op elkaar reageerden door mee te doen aan de gewelddadigheden. Een sfeer van ontremming ontstond, waarin het gewelddadige gedrag van de één heeft bevorderd dat de ander mee ging doen of mee bleef doen met het plegen van geweld en het geweld bleef voortduren en escaleerde. Naar het oordeel van de rechtbank kan het geweld, in ieder geval voor zover het betreft de eerste vijf gedachtestreepjes, dan ook worden aangemerkt als één geheel van geweldshandelingen dat in vereniging is gepleegd.

De rechtbank heeft zich de vraag gesteld of het stichten van brand tijdens de ongeregeldheden (zoals beschreven in het zesde gedachtestreepje in de tenlastelegging) strafrechtelijk aan iedere verdachte kan worden toegerekend. De rechtbank beantwoordt die vraag ontkennend. Daarbij heeft de rechtbank in aanmerking genomen dat de ongeregeldheden als het ware een nieuwe dimensie kregen door het stichten van brand. De eerste brand ontstond rond 18.51 uur. Bij die brandstichting is, afgezet tegen de menigte van zo’n 300 betogers, een relatief klein aantal personen betrokken geweest. Brandstichting kan derhalve niet worden aangemerkt als zodanig kenbaar onderdeel van de door de groep gepleegde ongeregeldheden dat dat onderdeel kan worden toegerekend aan de gehele groep.

De verdachte als medepleger van het openlijk gepleegde geweld

Op grond van de hiervoor uitgewerkte bewijsmiddelen stelt de rechtbank vast dat de verdachte één van de personen is geweest die de bus heeft gevolgd om op deze wijze de locatie te kunnen achterhalen waar het feest zou worden gehouden en dat hij vanaf 17.41 uur tot en met 20.03 uur in de omgeving was waar het openlijk geweld is gepleegd. Tot 18.48 uur is de verdachte te zien op de beelden en is te zien dat hij een actieve bijdrage aan het openlijk geweld heeft geleverd door zich tijdens het openlijk gepleegde geweld op te houden met een stok in zijn hand en door stenen dan wel voorwerpen naar ME-agenten en ME-voertuigen te gooien. Hij is telkens meegegaan in de bewegingen van een groep die door de ME werd verdreven en van waaruit met stenen naar de politie werd gegooid. Hij is niet alleen in het midden van de groep te zien, maar op de rotonde op de Fruitweg staat de verdachte voornamelijk vooraan. Het kan niet anders dan dat de verdachte heeft gezien dat ook anderen geweld pleegden, zoals hij dat ook deed. Hieruit volgt dat het opzet van de verdachte zich ook uitstrekte tot het geweld dat anderen in het geheel van geweldshandelingen pleegden. Dat de verdachte na 18.48 uur niet meer duidelijk op de beelden naar voren is gekomen, maakt niet dat hij, zoals door de raadsvrouw gesteld, zich heeft gedistantieerd. De informatie van de verkeersgegevens uit zijn telefoon laat zien dat hij wel degelijk in de buurt van de ongeregeldheden is gebleven.

De rechtbank heeft zich, ook gelet op hetgeen namens de verdachte naar voren is gebracht, de vraag gesteld of het stichten van brand tijdens de ongeregeldheden (zoals beschreven in het zesde gedachtestreepje in de tenlastelegging) strafrechtelijk aan de verdachte kan worden toegerekend. De rechtbank beantwoordt die vraag bevestigend. De eerste brand ontstond rond 18.51 uur op de rotonde op de Fruitweg. Op de camerabeelden is te zien dat de verdachte drie minuten daarvoor nog op deze plek aanwezig was als één van de voortrekkers van het openlijk geweld dat daar plaatsvond. Daaraan voorafgaand heeft hij gedurende twee uren voortdurend in aanvalsgolven van de groep die openlijk geweld pleegde doorgebracht. Ook heeft hij zelf met stenen gegooid. De rechtbank is van oordeel dat de verdachte daarmee ook heeft bijgedragen aan de groepsdynamiek die zich voordeed en die op meerdere momenten op de avond voor een sfeer van toenemende ontremming zorgde. Het is juist in die sfeer waarin het geweld in hevigheid escaleerde waarin de brandstichting heeft plaatsgevonden. De verdachte heeft eraan bijgedragen dat het geweld in heftigheid en in vorm (brandstichting) is geëscaleerd en naar een nieuwe dimensie werd gebracht.

Conclusie

De rechtbank komt tot het oordeel dat de verdachte op 17 februari 2024 een significante en wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan het openlijk gepleegde geweld, waarbij al het ten laste gelegde geweld één geheel van geweldshandelingen vormt, met dien verstande dat ook het ten laste gelegde stichten van brand in het openlijk geweld bewezen kan worden verklaard.

De rechtbank verklaart ten laste van de verdachte bewezen dat:

hij op 17 februari 2024 te 's-Gravenhage openlijk, te weten in de buurt van het Opera Zalencentrum (gelegen aan de Fruitweg), in elk geval op of aan de openbare weg en op een voor het publiek toegankelijke plaats, in vereniging geweld heeft gepleegd tegen:

Voor zover in de tenlastelegging type- en taalfouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd en gecursiveerd weergegeven, zonder dat de verdachte daardoor in de verdediging is geschaad.