Werknemers beter betrekken bij het arbobeleid en meer focus op preventie, zijn enkele van de aanbevelingen die de Sociaal Economische Raad (SER) doet om de arbeidsomstandigheden binnen bedrijven te verbeteren. De OR moet hierin nadrukkelijk een grotere rol krijgen.
Risico’s laten dalen
De arbeidsomstandigheden van bedrijven moeten verbeteren. De risico’s in het werk zijn in de afgelopen jaren niet gedaald, terwijl dit met goed arbobeleid wel mogelijk zou moeten zijn. Ontwikkelingen als digitalisering en tijd- en plaatsonafhankelijk werken leiden tot nieuwe opgaven. Daarom moeten volgens de SER de resultaten van arbobeleid verbeteren, omdat goede arbeidsomstandigheden een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de gezondheid van werknemers.
Werknemers meer betrekken
Het is belangrijk dat werknemers betrokken zijn bij het arbeidsomstandighedenbeleid om zo hun verantwoordelijkheid te kunnen nemen voor veilig en gezond werken. Op dit moment ontbreekt echter bij een derde van de OR-plichtige bedrijven een ondernemingsraad en bij de meerderheid van de werkgevers is de medezeggenschap niet actief betrokken bij gezond en veilig werken. De SER adviseert dat alle OR-plichtige bedrijven een arbo- of VGW(M)-commissie instellen waar overleg over veilig en gezond werken tussen werkgever en werknemers wordt gevoerd. Bij niet OR-plichtige bedrijven moet dit op een andere manier te worden georganiseerd.
Stimuleren preventie
Een goed arbeidsomstandighedenbeleid begint bij preventie: voorkomen dat mensen door hun werk en/of arbeidsomstandigheden gezondheidsschade oplopen. Het startpunt daarvoor is een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E). Een RI&E geeft een beeld van de belangrijkste risico’s in een organisatie en is de basis voor het arbobeleid. De focus moet daarbij liggen op psychosociale arbeidsbelasting, fysieke belasting en gevaarlijke stoffen.
Betere naleving
Alle bedrijven zijn verplicht een RI&E op te stellen, maar ongeveer de helft van de (mkb-) bedrijven heeft dat nog niet gedaan. Om bedrijven te helpen, moet voor het mkb een start-RI&E ontwikkeld worden. Daarnaast moeten alle bedrijven verplicht worden hun RI&E en het basiscontract met de arbodienst digitaal te melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA).
Adviesrapport SER
De aanbevelingen staan in het eerste deel van advies van de SER ‘Naar een werkend arbostelsel voor iedereen’. Na dit eerste advies in het kader van Arbovisie 2040 zal de SER nog met een vervolgadvies komen over arbodienstverlening. In het derde deel van Arbovisie 2040 zal worden gekeken naar regeldruk: waar is het mogelijk om het voor werkgevers minder ingewikkeld te maken?
Voor meer achtergrond:
Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E)
Redactie Inzicht 22-05-2023